لغو تحریم های اینترنتی و فناوری محور آمریکا برای کاربران ایرانی

خبر داغ این روزها لغو تحریم های اینترنتی برای ایرانیان است که در بیانیه ای توسط وزارت خزانه داری آمریکا تشریح شد. بر اساس این بیانیه که چند روز از انتشار آن می گذرد، خدمات اینترنتی و فناوری محور برای کاربران ایرانی و همچنین شرکت های ایرانی مجاز اعلام شده و افراد حقیقی و حقوقی می توانند از این معافیت های اینترنتی بهره مند شوند. اما بسیاری از افراد تصور می کنند با وجود این مجوز و لغو تحریم خدمات اینترنتی و فناوری، قرار است در طی چند روز تمام شرکت ها، خدمات خودشان را بدون محدودیت برای ایرانیان عرضه کنند. این خبر نیاز به بررسی دقیق تری دارد که در این بخش می خواهیم به مفاد آن بپردازیم. همراه ما در بلاگ فرفره باشید تا ببینیم این مجوز، دقیقا چه مزایایی را به همراه می آورد.

شروع لغو تحریم های اینترنتی با مجوز GD-1 در بهمن 1392

بر خلاف تصور و اشتباه بسیاری از افراد که فکر می کنند مجوز لغو تحریم اینترنتی کاربران ایرانی به تازگی منتشر شده، باید گفت این مجوز اولین بار در سال 1392 اعلام شد. مجوز اولیه که شرایط استفاده از خدمات اینترنتی شرکت ها را توصیف می کرد با نام General License D-1 در سال 2014 تنظیم شد. در آن سال ها که بازار تحریم های مالی ایران داغ شده بود، وزارت خزانه داری آمریکا با انتشار مجوز GD-1 شرایط استفاده از خدمات اینترنتی با وجود تحریم های مالی را برای ایرانیان تشریح کرد.

مشکلی که در مجوز D-1 وجود داشت این بود که این مجوز فقط برای خدمات «پرداخت پذیر» یا «Fee Based» ارائه شده بود. این مجوز اعلام می کرد خدمات اینترنتی مثل خرید وی پی ان یا نرم افزارهای مشابه، با وجود تحریم های مالی ایران، برای کاربران امکان پذیر باشد و اگر کاربر ایرانی به کمک واسطه ها، پرداختی برای استفاده از برنامه انجام داده، امکان استفاده از برنامه را داشته باشد و حسابش مسدود نشود.

اما این مجوز برای خدمات رایگان شرکت ها هیچ توضیحی نداده بود. به عنوان مثال شاید اضافه کردن یک اپ ایرانی به اپ استور هزینه ای در بر نداشت، اما چون بند و تبصره ای برای خدمات رایگان در مجوز D-1 وجود نداشت، این خدمات رایگان همچنان برای کاربران ایرانی تحریم بودند. در واقع وضعیت اپلیکیشن های رایگان و شبکه های اجتماعی در این مجوز تشریح نشده بود و شرکت ها با توجه به سیاست گذاری های خودشان عمل می کردند.

در مجوز D-1 لغو تحریم های اینترنتی، پلتفرم های ارتباطی اینترنتی، پیام رسان ها، چت، ایمیل، شبکه های اجتماعی، پلتفرم های انتشار تصویر و ویدیو، وب گردی و بلاگ ها همگی مجاز به ارائه خدمات به کاربران ایرانی بودند.

بررسی ‌گوشی های موبایل آینده

آینده گوشی های موبایل چگونه است و چه تلفن های هوشمندی قرار است وارد بازار شوند؟ در این مقاله همراه ما باشید تا در مورد گوشی های وبایل آینده بیشتر بدانید.

مجوز GD-2 برای لغو تحریم های اینترنتی ایران در مهر 1401

در مجوز General License D-2 که در تاریخ 1 مهر 1401 توسط وزارت خزانه داری آمریکا منتشر شد، بسیاری از ابهامات مجوز D-1 برطرف شدند. در این مجوز اعلام شد که لغو تحریم خدمات اینترنتی و فناوری محور، هم برای خدمات پولی (Fee Based) و هم خدمات رایگان (No-Cost) اعمال می شود.

هدف از مجوز D-2 کاهش تحریم های نرم افزاری برای کاربران ایرانی و شرکت های تکنولوژی بود تا بتوانند سرویس های نرم افزاری مختلف خودشان را با آزادی بیشتری در اختیار ایرانیان قرار دهند. خبری که از انتشار مجوز D-2 و لغو تحریم های اینترنتی در این روزها داغ شده، همگی مربوط به همین مجوز است که حداقل 3 ماه از انتشار آن می گذرد و بسیاری از پلتفرم ها، از جمله پلتفرم یادگیری آنلاین کورسرا یا پلتفرم مدیریتی ترلو، از همان ماه های اول، خدمات خودشان را بدون محدودیت های قبلی ارائه کردند.

اما این مجوز هنوز ابهاماتی داشت و نیاز بود وزارت خزانه داری آمریکا به صورت شفاف تر مفاد آن را تشریح کند. به همین دلیل در دی ماه 1401 که مصادف با سال 2023 میلادی می شود، وزرات خزانه داری، بیانیه ای را تنظیم کرد تا شرایط را برای استفاده از خدمات اینترنتی گوناگون به شکل کامل تری بیان کند.

تمام شرایط و سوالات مرتبط با این بیانیه را می توانید در اینجا بخوانید.

تشریح کامل مجوز GD-2 و لغو تحریم های اینترنتی در دی 1401

در مجوز D-2 علاوه بر پلتفرم هایی که در مجوز D-1 اعلام شده بود، تمام شبکه های اجتماعی، شبکه های همکاری و مدیریت سازمان، پلتفرم های کنفرانس، انواع پلتفرم های گیمینگ، انواع پلتفرم های یادگیری آنلاین، برنامه های ترجمه آنلاین، تمام نقشه های آنلاین، سرویس های احزار هویت و تمام خدمات مبتنی بر فضای ابری برای استفاده کاربران ایرانی مجاز اعلام شدند.

تفاوت مهم دیگری که مجوز D-2 با مجوز D-1 دارد در حذف واژه «Personal» است. در مجوز D-1 تمام خدمات با واژه پرسونال همراه بودند؛ به عنوان مثال Personal Blog. با حذف واژه پرسونال، یعنی لغو تحریم های اینترنتی به جز افراد حقیقی، برای افراد حقوقی و شرکت های ایرانی هم اعمال می شود. با این شرایط شرکت های حقوقی که می خواهند با استفاده از خدمات مذکور، امکان دسترسی آزادانه تری را به کاربران ایرانی دهند، از این تحریم ها معاف خواهند شد.

نکته مهمی که در این مجوز وجود دارد وضعیت تحریم های مالی است. تحریم های مالی ایران همچنان پابرجا هستند و برای استفاده از سرویس های پولی، امکان استفاده از روش هایی مثل کردیت کارت یا پی پال وجود ندارد.

بهترین مثال برای درک این مجوزها استفاده از سرورهای هتزنر است که افراد می توانند با گواهینامه خود، در سایت ثبت نام و احراز هویت کنند؛ اما برای پرداخت کماکان نیاز به کمک از واسطه های پرداخت یورویی وجود دارد.

مجوز GD-2 چه مزایایی را برای ایرانیان به همراه خواهد داشت؟

در بیانیه جدیدی که وزارت خزانه داری آمریکا منتشر کرده، بسیاری از خدمات به صورت جداگانه بررسی و تشریح شدند تا ابهامی باقی نماند. از جمله مزایایی که مجوز D-2 برای کاربران حقیقی و حقوقی ایرانی به همراه دارد موارد زیر است:

• آزاد بودن صادرات دیش های ماهواره ای (مثل استارلینک) به ایران و سرویس های مرتبط به آنها
• آزاد بودن ارائه سرویس های نرم افزاری پولی و اشتراکی که تحریم های آمریکا را نقض نمی کنند. از جمله سرویس های چت، ایمیل، شبکه های اجتماعی، پلتفرم های یادگیری آنلاین، VPNها، آنتی ویروس، ویدیو کنفرانس، بازی ها، سیستم عامل های موبایل و سرویس های مرتبط به آنها مثل اپ استورها و…
• آزاد بودن ارائه سرویس های ابری به شرط عدم نقض تحریم های صادراتی امریکا

نکته: اگر شرکتی قصد ارائه یک مجموعه نرم افزار را داشته باشد و یکی از نرم افزارهای مجموعه زیر پوشش مجوز D-2 قرار نگیرد، امکان ارائه کل مجموعه نرم افزاری به کاربران ایرانی وجود ندارد.

چه زمانی شرکت ها، تحریم ارائه خدمات خود به ایرانیان را حذف می کنند؟

اثر لغو تحریم های اینترنتی برای کاربران ایرانی خودکار و فوری نیست؛ یعنی با صدور این بیانیه و مفاد آن که کاملا واضح است، تفسیر بیانیه و ارائه کامل خدمات یا بخشی از آنها بر عهده شرکت ها قرار دارد. در واقع این مجوز تعیین نمی کند که تمام شرکت ها باید به کاربران ایرانی خدمات دهند؛ بلکه مدیران شرکت ها با توجه به سیاست گذاری های خودشان، تصمیم می گیرند محدودیت های اعمال شده برای کاربران ایرانی را حذف کنند یا نکنند.

این موضوع برای شرکت هایی که کالاهای اساسی دارند، به عنوان مثال شرکت اپل، حساس تر است. احتمالا شرکتی مانند اپل همچنان وضعیت رجیستری گوشی های آیفون را تغییر ندهد؛ چرا که مجوز D-2 یک قانون رسمی نیست و ممکن است در سال های بعد تغییر کند.

به عنوان کاربر ایرانی می توانید با پیگیری از بخش پشتیبانی شرکت ها و به استناد مفاد مجوز D-2 وزرات خزانه داری آمریکا، از آنها بخواهید خدمات خودشان را برای ایرانیان بدون محدودیت ارائه دهند. لغو تحریم های اینترنتی شرکت ها با پیگیری کارمندان ایرانی در شرکت های مختلف نیز ثمربخش خواهد بود.